Je gaat (bijna) op vakantie… is dit te combineren met jouw gezonde leefstijl? Het voelt als een lastige opgave. Toch is het van belang om hier een manier voor te vinden, zodat jouw harde werk niet voor niets is geweest de afgelopen tijd. “Maar wat zijn die paar weken niet sporten en ongezond eten nou op een heel jaar?” vraag je je dan af. Het menselijk lichaam is een ondankbaar iets; je moet lang werken voor een doel dat in een korte periode al weer kan verwateren. Het allerbelangrijkste aspect voor het behoud van een gezonde leefstijl is daarom ook CONSISTENTIE. Wat er met je gebeurt wanneer je niet consistent sport, lees je in deze blog!
EFFECTEN OP HET LICHAAM
Het menselijk lichaam zal na ongeveer twee weken inactief leven gaan veranderen. Hierbij zijn er meerdere aspecten die zullen verslechteren en/of afnemen. De stofwisseling binnen het lichaam wordt door actief te sporten bevorderd, maar zal vertragen wanneer er inactiviteit plaatsvindt. Door een verlaagde stofwisseling zal de bloedsomloop verslechteren, waardoor ook vetreserves sneller zullen toenemen.
Kracht en uithoudingsvermogen zijn misschien wel de meest opvallende (visuele en fysieke) aspecten die achteruit zullen gaan. Na twee weken niet trainen zullen veel prestaties al achteruit gaan. Vooral in kracht is dit goed zichtbaar. Het uithoudingsvermogen verslechtert nóg sneller dan kracht; deze neemt na een paar dagen al af. Door inactiviteit zal het lichaam veel spieren als ‘overtollige’ spiermassa zien, en daarmee worden afgebroken om energie te besparen. Voor velen is dit een erg demotiverende factor, omdat dit vaak hetgeen is waar je het voor doet.
Buiten het visuele aspect heeft het niet-sporten ook effect op de gezondheid. De bloedsuikerspiegel stijgt, de bloeddruk stijgt en je humeur kan snel verslechteren. Sporten brengt de mens veel Serotine (gelukshormoon), waardoor iemand al snel zal opmerken dat er iets mist in zijn/haar dagelijks leven. Veel mensen gebruiken sport als uitlaatklep, waardoor een aantal weken niet sporten in eerste instantie voelt als ‘rust’, maar al snel averechtse effecten heeft. Stress neemt vaak toe doordat stresshormonen (adrenaline en cortisol) minder goed worden afgebroken. Kortom, het menselijk lichaam heeft een consistente, gezonde leefstijl nodig. Het gaat daarom ook om een leefstijlverandering, niet om een tijdelijke hobby. Rust is belangrijk, maar de grens tussen rusten en afbraak is nauwer dan velen denken.
TRAININGSPRINCIPES/REGELS
Het menselijk lichaam is voorspelbaar in de reactie op training. Uit onderzoek naar het effect van training op het menselijk lichaam zijn een aantal principes naar voren gekomen die van belang zijn voor het maken van progressie naar jouw opgestelde doelen. Deze zogenoemde ‘trainingsprincipes’ laten zien waar een training aan moet voldoen, om zo resultaat te krijgen. Deze trainingsprincipes zijn dus eigenlijk de handvaten van een training.
Allereerst is specificiteit belangrijk. Dit houdt in dat je alleen beter wordt in hetgeen dat je traint. Zorg daarom ook voor passende oefeningen en bewegingen die aansluiten op hetgeen dat jij wilt trainen.
Overload en progressiviteit zijn vervolgens van belang, bij de juist gekozen oefeningen, omdat je het lichaam wilt prikkelen. Zonder deze prikkels zal er geen prestatieverbetering ontstaan, en daardoor ook weinig verandering.
De wet van de verminderde opbrengst is het derde trainingsprincipe. Wanneer je zelden traint, zal je de eerste paar trainingen veel resultaat boeken. Maar wanneer je al langer en vaak traint, moet je er steeds meer voor doen om verdere vooruitgang en resultaten te boeken. Dit is voor veel mensen ook een demotiverende factor, maar dit is wel de harde waarheid tijdens het trainen. Zorg daarom dat je jezelf dus blijft prikkelen (tweede trainingsprincipe) om het zo leuk en nuttig te laten blijven.
REVERSIBILITEIT
Na een periode niet te hebben getraind, zal het lichaam zich snel aanpassen op de nieuwe ‘situatie’. Deze situatie zal een lager belastingniveau op het lichaam zijn. Dit is dan ook het vierde principe van reversibiliteit: het bereikte effect van een training verdwijnt als je minder vaak traint. Het lichaam is een machine die consistentie nodig heeft om te kunnen wennen. Eenmalig sporten en vervolgens 3 weken pauze, zal geen effect hebben op het lichaam. Dit is de reden waarom BeneFIT Studio niet een quick fix wilt aanbieden, maar juist de hulp en stimulans wilt zijn voor een leefstijl die jij zelf kunt gaan oppakken.
CONCLUSIE & ADVIES/VERWIJZING
Samengevat zie je dus dat stoppen met sporten al binnen een korte tijd effect heeft op het lichaam. Het kan hierbij om fysieke, maar ook mentale nadelen gaan. Na ongeveer twee weken begin je hier de effecten van te merken. Spiermassa en uithoudingsvermogen nemen af en het lichaam gaat meer en makkelijker vet opslaan. De bloedsuikerspiegel en bloeddruk stijgen en de mentale stress kan daarbij toenemen.
Er kan heel makkelijk worden gesteld: “zorg dat je genoeg sport en beweegt”. Daarentegen ligt het soms voor velen gecompliceerder dan dat, komt het niet altijd goed uit, of mis je soms de motivatie. Het gaat uiteindelijk om een bevordering van jouw leefstijl. Het moet plezier opleveren, niet meer lasten. Door het vinden van een trainingsschema dat realistisch, haalbaar en uitdagend is, wordt sporten iets dat niet meer geforceerd hoeft te worden, maar wat vanzelfsprekend is binnen jouw dagelijks leven. Op uitzonderlijke momenten, zoals op vakantie of wanneer je ziek bent, is er altijd ruimte om soms een keer niet te sporten; je moet tenslotte altijd luisteren naar je lichaam! Juist wanneer je een algeheel sportief en gezond leven leeft, is er ruimte om soms een keer niet te sporten. Het doel is om een duurzame gezonde en actieve levensstijl te bereiken waardoor sporten & bewegen onderdeel wordt van je dagelijks leven.
Zorg dat je op momenten dat je niet ‘kunt’ sporten, nieuwe doelen voor jezelf kunt stellen. Zet een X aantal stappen, doe een home workout of ga lekker tennissen. Haal plezier uit de uitdaging, ook al is het soms fijn om even lui te mogen zijn. Zorg voor consistentie en balans!
